Haftanın
Yedi Gününün Adları Nereden Geliyor?
Pazar (Sunday)
Kelimenin (Sunday) tam anlamı “Güneş Günü”… O kadar çok güneş tabanlı din var ki bu kaçınılmaz bir ad. Pazar günü pek çok güneş tanrısı için dini ritüel günüdür: Apollo, Horus, Ra, Surya, İsa vesaire… Pazar günü ile ilişkili burç, Aslan burcudur.
Pazartesi
(Monday)
Pazartesi gününün adı da “Moon-day”den gelir. Yani “Ay Günü”… Bundaki tarihsel etken de ay ile ilişkili olan ay tanrıları Artemis, Sin, Kuhu, Diana ve diğerleridir... Pazartesi’nin ilişkili burcu ise Akrep’tir.
Salı (Tuesday)
Salı günü, Mars’tan gelir. Salı gününün kökeni İskandinav Mitolojisi’nin savaşçı tanrısı Tyr’a dayanır. “Tiranlık” kelimesinin kökeni de olan “Tyr”, Anglo Saksonlar tarafından Tiw, Tiu olarak da adlandırılır. Salı günü, “Tyr’s Day”dir, Yani “Tyr’ın Günü”… Tyr, İskandinav Mitolojisi’nde Thor’un kardeşidir. Tarih boyu çeşitli mitolojilerde Nergal, Mangala, Ares ve Hur Deshur gibi isimler almıştır. Salı günü ile ilişkili burçlar ise Koç ve Akrep’tir.
Çarşamba (Wednesday)
Çarşamba günü, Merkür’den gelir. İskandinav Mitolojisi’nin en bilge tanrısı Odin (Wotan, Woden) bu güne adını vermiştir. Wednesday (Çarşamba) adı, Wotan’s Day’den gelir, yani “Odin’in Günü”… Dünyanın pek çok yerinden Hermes, Budha, Thoth ve Kokhav gibi pek çok Merkür’den gelen tanrı isimleri vardır. Çarşamba ile ilişkili burçlar, İkizler ve Başak’tır. “American Gods” (Amerikan Tanrıları) dizisinde yer alan “Wednesday” (Çarşamba) karakteri, bildiğimiz “Odin”dir, ancak bu konu, başka bir inceleme yazısı konusudur.
Perşembe (Thursday)
Perşembe günü, Jüpiter’den gelir. İskandinav Mitolojisi’nin Şimşek Tanrısı Thor’dan adını alır: “Thor’s Day”, yani “Thor’un Günü”… Jüpiter’in aynı zamanda Zeus, Enlil ve Marduk gibi adları olduğunu da hatırlatalım. Perşembe ile ilgili burçlar ise Balık ve Yay burcudur.
Cuma
(Friday)
Cuma, Venüs’ten gelir. İskandinav Tanrıçası Odin’in eşi “Freya” bu güne adını vermiştir. “Frigg’s Day”, yani “Freya’nın Günü”… Venüs’ün temsil ettiği aşk kavramı nedeniyle kültürler boyunca “İştar, Afrodit ve Ba’ah gibi birçok isim taşımıştır. Günün burçları Boğa ve Terazi’dir.
Cumartesi
(Saturday)
Cumartesi günü adını Satürn’den almıştır. “Saturn’s Day”, yani “Satürn’ün Günü”. Satürn, pek çok kültür tarafından zaman, karanlık, şeytanlık, tarım ve karma hükümdarı olarak kabul edilir. Satürn’e atfedilen isimlerden bazıları, Kronos, Shabtay (kelimenin kökeni “Sabbath”), Ninurta ve Sani’dir. Burçları Oğlak ve Kova’dır.
*
THOR
Thor; İskandinav mitolojisinin en güçlü tanrısıdır. İngilizcedeki "Thursday" (Perşembe) kelimesinin kökeni, Thor'a dayanır.
[Thursday → Thor's day (Thor'un günü)]
Mitolojide Thor
En Güçlü Tanrı
Thor (veya Donnar). İskandinav mitolojisinde en güçlü tanrıdır.
İki sihirli nesneye sahiptir. Bu nesnelerden biri Mjöllnir'dir. "Miyolnir (Myol-neer)" diye okunur. Mjöllnir, adının anlamı "parçalayıcı" olan kocaman bir çekiçtir. Çekici Brokk ve Eitri isimli iki cüce kardeş yapmışlardır. Çekiç yapılırken Loki sinek kılığına girip cüceleri ısırarak rahatsız edince bir kaza olmuş, çekicin sapı kısalmıştır.
Bu iki cüce ayrıca bu çekice birçok farklı özellik vermiştir. Çekiç, Thor'un onu kolayca saklayabilmesi için küçülebilir. Ayrıca bir bumerang gibi, bir düşmana atılınca düşmana tüm gücüyle çarpar ve sahibinin ellerine geri döner. Thor kılık değiştireceği zaman çekici ile kendi yörüngesinde hızlıca döner. Fırtınaları çekici ile kontrol eder, yağmurları onunla yağdırır. Çekici ile evlilikleri ve nesneleri de kutsayabilir.
Onun güçlü olmasını sağlayan bir diğer sihirli nesne de altın bir kemerdir. Bu kemeri takar takmaz gücü ikiye, hatta üçe katlanır.
Ayrıca Thor'un iki tane keçisi vardır. Bu keçilerden birinin adı Tanngniost (Diş Çatırdatan) diğerinin adı da Tanngrisnir (Diş Gıcırdatan)’dir. Bu keçilerin çektiği arabası yerde de gökte de gidebilir.
*
Özel Hayatı
Thor, Odin ve Frigga'nın oğludur. Odin'den sonra gelen en önemli tanrı olarak kabul edilir. "Altın saçlı tanrıça" Sif ile evlidir.
İskandinav tanrıları arasında en kurnaz, en kötü tanrı Loki'dir. Loki, Sif'e onu sevdiğini ve evlenmek istediğini söyler. Fakat Sif onun teklifini kabul etmez. Reddedilen Loki çok sinirlenir ve bir gece Sif uyurken kılık değiştirerek onun yanına gider, Sif'e güzelliğini veren uzun saçlarını keser ve kestiği saçlarını da yakar. Artık Sif kısa saçlarıyla hiç çekici değildir. Thor da uyanınca bunu görür. Ancak Sif'ten boşanmak yerine onun intikamını almaya karar verir. Bu işi ancak Loki yapar diye düşünür ve Loki'nin peşine düşer. İskandinav tanrıları tamamen ölümsüz olmadıklarından dolayı Loki, Thor'un kendini öldürmesinden korkarak özür diler ve cüce İvaldi'nin oğullarına gider. Bu ünlü cüce demirciler, Sif için altından saç telleri yaparlar. Loki de özrünü kabul etmesi için bu saçları bizzat Thor'a kendi eliyle verir. Thor altın saçları eşine takınca, "Altın saçlı tanrıça" lakabı da bu olaydan sonra başlamıştır, onun daha da çekici olduğunu düşünür ve onunla birlikte olur. Bu birleşmeden sonra da Thrud adlı bir kızı, Lorride adlı da bir oğlu olur, dördü beraber Thrudheim'deki 540 odalı Bilskirnir isimli saraylarında yaşarlar.
*
Thor'un Maceraları
Bir efsaneye göre; tanrıların evlerini yapan dev Thrym, aşk tanrıçası Freyja'yı çok beğenir ve ona evlenme teklif eder. Freyja bu teklifi sert bir şekilde reddedince Thrym, Thor'un Mjöllnir'ini kaçırır, fidye olarak da Freyja'yı ister. Thor çekicini geri almak için bir plan yapıp tanrılara açıklar. Gelinlik giyip Freyja'nın mücevherlerini takar ve devler ülkesine gider. Thrym onu görür görmez çekici bir yana koyup Freyja sandığı Thor'a koşar. Thor da hemen çekicini kapıp Thrym'in üstüne indirir.
Diğer bir efsaneye göre; Thor yoksul köylülere yardım etmek için bir köye iner ve iki keçisini onlar için kesip pişirir. Eğer keçilerin postları güzel yüzülürse ve bütün kemikleri bu postların içine doldurulursa Mjöllnir'in kerameti ile keçiler canlanır. Bu nedenle köylüler ziyafet çekerken hiçbir kemiğe zarar vermemeye dikkat ederler. Bir delikanlı, kemiklere dikkat edilmesi gerektiği uyarısını duymaz ve bir incik kemiğini parçalayıp iliğini emmeye başlar. Tam bu sırada Thor onu görür ve kırık kemiği onun elinden alıp bütün kemikleri toplar ve keçileri canlandırır. Fakat keçilerden biri kırık kemiği olduğu için topallamaktadır. Bunun üzerine Thor, delikanlıyı kendine köle yapmak şartı ile o ailenin kökünü kurutmamaya karar verdiğini söyler, aile de delikanlıyı seve seve Thor'a verir.
Bunlar sadece akıllarda kalan birkaç hikâyesidir. Thor için; "Hiç kimse ama hiç kimse, onun büyük kahramanlıklarını aklında tutup ezbere söyleyecek kadar bilge değildir." denir.
*
Thor'un Ölümü
Midgard'daki korkunç yılan Jormungand, Odin'in kardeşi olmayı başarır. Thor onunla mücadele eder ve onu öldürür. Ancak yılan suya devrilmeden önce kuyruğunu Thor'a vurarak zehirinin ona bulaşmasını sağlar ve Jormungand ile Thor beraber ölürler.
*
Marvel Çizgi Romanlarında Thor
Thor/Donar, İskandinav
Mitolojisi'ndeki şimşek tanrısı Thor'un, Marvel Çizgi
Romanları'ndaki süper kahraman versiyonu ilk olarak farklı bir tasarımla,
1950'de Venüs çizgi romanının 11. sayısında bir yan karakter olarak
görülmüştür. Daha sonra 1962'de Journey into Mystery serisinin 83. sayısında nihai tasarımıyla ana karakter
olarak yer almıştır. Asgard'ın prensidir. Odin'in oğludur. Silahı
sihirli çekici Mjolnir'dir. Çizgi romanının anlatımına
göre Ragnarök defalarca gerçekleşmiş ve tanrılar en baştan yeniden
doğmuştur. Thor, en sonunda bu döngüyü kırar ve Asgard'ı ve soydaşlarını
dünyaya taşır. Pek çok süper kahraman ve farklı Pantheonlar'dan tanrılarla dost
ve müttefiktir.
Yaratıcıları:
Stan Lee, Larry Lieber, Jack Kirby
Dostları:
Amon
Ra, Anu, Athena, Avcı Herne, Balder, Beowulf,
Bestla, Bor, Bragi, Buri, Caber, Kaptan Amerika, Dagda, Doktor Strange, Eitri,
Faradei, Frey, Frigga, Gaia, Gılgamış, Heimdall, Herkül, Hermod, Horus, Hugin,
Hymir, Demir Adam, İsis, İdunn, Leir, Munin, Nanna, Njord, Odin, Osiris,
Poseidon, Sif, Gümüş Sörfçü, Sigurd, Şiva, Thjalfi, Thoth, Tyr, Uller, Ülgen,
Valkür, Brunhilda, Vidar, Vili, Vişnu, Volla, Warriors Three (Fandral, Hogun, Volstagg), Zeus
Düşmanları:
Alflyse, Angrboda, Ares, Cellat
Skurge, Efsuncu Amora, Farbauti, Fenrir, Hades, Hela, Karnilla, Kronos, Laufey, Loki, Lorelei, Malekith, Jormungand, Surtur, Typhon, Ulik, Utgard
Loki, Yılan Tanrı Set, Ymir
***
***